DUŠA / KOKORO

Roman Duša (Kokoro) objavljen je 1914, kao moderno zamišljena romaneskna struktura. Viktor Šklovski ga je definisao kao „roman tajne“: siže se otkriva kao postepeno otkrivanje skrivenog i završava se čim se tajna razreši. U prvom delu pripovedač, koji ima nesigurno znanje o učitelju, samo nagoveštava čitoacu prisustvo tajne u njegovoj prošlosti. Ni učiteljeva žena, kao pomoćni pripovedač, ne poznaje ga dovoljno: samo delimično rasvetljava pojedinosti tajne. U drugom delu pripovedač opisuje oca na samrti, da bi se stvorio paralelizam između očeve smrti i učiteljevog samoubistva. U trećem delu učitelj sam ispoveda svoju prošlost uvodnom pripovedaču. Dok se u prvom i drugom deluspolja posmatra unutarnji svet glavog junaka, u trećem delu dolazi do obrtanja ugla posmatranja. Uz to, samim prelaskom sa retrospekcije (sećanje uvodnog pripovedača na učitelja i na svoga oca) na introspekciju (učiteljeva ispovest) roman nas vodi u unutarnji život likova.